Phát động chương trình: Giải pháp đổi mới tuần hoàn nhựa 2024
12/04/2024TN&MTSáng ngày 12/04/2024, tại Hà Nội, Bộ Tài nguyên và Môi trường, phối hợp với Unilever Việt Nam, Hiệp hội Doanh nghiệp Anh BritCham, Quỹ Khởi nghiệp Doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ Việt Nam (SVF) tổ chức phát động chương trình “Giải pháp đổi mới tuần hoàn nhựa 2024”. Với mục tiêu thúc đẩy giải pháp từ các đối tượng cá nhân và tổ chức trên cả nước trong việc phát triển công nghệ tái chế rác thải nhựa.
Dự buổi lễ có ông Trần Quý Kiên, Thứ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi Trường; ông Marcus Winsley, Phó Đại sứ Anh tại Việt Nam; bà Nguyễn Thị Bích Vân, Chủ tịch Unilever Việt Nam; ông Christopher Jeffery, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Anh quốc BritCham cùng đại diện các bên liên quan.
Tại lễ phát động, đại diện ban tổ chức nhấn mạnh, mục tiêu chương trình nhằm tìm kiếm và vinh danh các sáng kiến mới, giải pháp đổi mới sáng tạo trong việc thúc đẩy, nâng cao tính hiệu quả của chuỗi giá trị tuần hoàn nhựa, tập trung vào giai đoạn thu gom, phân loại và tái chế rác thải bao bì nhựa tại Việt Nam, đặc biệt là bao bì nhựa mềm. Với đối tượng tham gia là các cá nhân, tổ chức có sản phẩm hoặc dịch vụ, công nghệ trong lĩnh vực thu gom và tái chế chất thải nhựa. Chương trình đồng thời khuyến khích lan tỏa và đầu tư cho các sáng kiến và giải pháp mới về thu gom, phân loại và tái chế rác thải bao bì nhựa phù hợp với thị trường Việt Nam.
Theo báo cáo Nghiên cứu Thị trường cho Việt Nam - Cơ hội và Thách thức đối với Tuần hoàn Nhựa do IFC và Ngân hàng Thế giới thực hiện, mỗi năm có đến 2,62 tấn rác thải nhựa không được tái chế, dẫn đến hao hụt 75% giá trị vật liệu của nhựa, tương đương 2,2 - 2,9 tỷ USD mỗi năm. Trong khi, ngành công nghiệp tái chế tại Việt Nam có nguồn nguyên liệu phong phú nhưng chưa phát triển với tỷ lệ tái chế nhựa chỉ đạt mức 33%. Bên cạnh đó, giá thành của các sản phẩm tái chế thường cao hơn 25-30% so với sản phẩm nhựa thông thường.
Trong bối cảnh đó, các giải pháp giúp nâng cao khả năng và năng lực tái chế rác thải nhựa, đặc biệt là bao bì nhựa đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường, đóng góp cho mục tiêu kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững tại Việt Nam.
Thấu hiểu thực trạng này, chương trình “Giải pháp đổi mới tuần hoàn nhựa 2024” nhanh chóng được phát động nhằm tìm kiếm, thúc đẩy các giải pháp sáng tạo trong chuỗi giá trị tuần hoàn nhựa, đặc biệt là các giải pháp mới, sáng tạo trong việc nâng cao năng lực thu gom, xử lý và tái chế bao bì nhựa.
Theo đại diện Ban tổ chức, mục tiêu xa hơn của chương trình là đẩy mạnh mô hình kinh tế tuần hoàn trong quản lý rác thải nhựa; hỗ trợ thực hiện quy định trách nhiệm tái chế sản phẩm, bao bì của nhà sản xuất, nhập khẩu (EPR) có hiệu lực từ 01/01/2024 trong khuôn khổ hợp tác công - tư.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Quý Kiên
Phát biểu tại lễ phát động Chương trình, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Quý Kiên đánh giá sáng kiến tổ chức Chương trình “Giải pháp đổi mới tuần hoàn nhựa 2024” phát động ngày hôm nay. Đây là hành động thiết thực và ý nghĩa để tìm kiếm, vinh danh và đầu tư, hỗ trợ cho các sáng kiến, giải pháp đổi mới, sáng tạo trong hoạt động phân loại, thu gom và tái chế rác thải bao bì nhựa, đặc biệt là nhựa mền, giá trị thấp tại Việt Nam. Sáng kiến thực hiện Chương trình này giúp thúc đẩy, hỗ trợ việc thực hiện quy định trách nhiệm tái chế sản phẩm, bao bì của nhà sản xuất, nhập khẩu (EPR) theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020 vừa có hiệu lực từ ngày 01 tháng 01 năm 2024.
Thứ trưởng Trần Quý Kiên cho biết, hiện nay ô nhiễm nhựa, rác thải nhựa là vấn đề môi trường nhức nhối, nghiêm trọng và cấp bách trên toàn cầu. Mỗi năm lượng rác thải nhựa do con người thải ra đủ để phủ kín 4 lần diện tích bề mặt Trái đất, trong đó 13 triệu tấn rác nhựa trôi nổi, đỗ ra đại dương. Rác thải nhựa đang hàng ngày, hàng giờ tác động tiêu cực đến hệ sinh thái, môi trường sống, sức khỏe con người và sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia.
“Ở Việt Nam số lượng bao bì nhựa và túi ni lông sử dụng ngày càng gia tăng đe dọa nghiêm trọng đến môi trường đất, nước, không khí và đại dương. Nếu không có các giải pháp đồng bộ, kịp thời thì những tác động tiêu cực của rác thải nhựa sẽ gây những hậu quả nghiêm trọng, khôn lường”, Thứ trưởng Trần Quý Kiên nhấn mạnh.
Năm 2018, Liên hợp quốc đã phát động chủ đề “Giải quyết ô nhiễm nhựa và ni lông”, nhằm tuyên truyền, vận động, kêu gọi cộng đồng cùng thay đổi thói quen sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và bảo vệ sức khỏe con người. Trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế Thế giới năm 2019, Nguyên thủ các nước, lãnh đạo các tập đoàn đa quốc gia đã cam kết mạnh mẽ về việc chống rác thải nhựa. Nhiều quốc gia trên thế giới đã có những hành động cụ thể để giảm thiểu và cấm sử dụng một số sản phẩm nhựa không thân thiện môi trường, đồng thời tăng cường tái chế, tái sử dụng chất thải nhựa.
Năm 2022, Nghị quyết UNEP/EA.5/Res.14, kỳ họp lần thứ 5 Hội đồng Môi trường Liên hợp quốc đã đề xuất các nước thành viên tiến hành đàm phán xây dựng một văn kiện ràng buộc pháp lý nhằm giải quyết khủng hoảng về ô nhiễm nhựa.
Thứ trưởng Trần Quý Kiên cho biết, cùng chung nỗ lực của cộng đồng quốc tế, Việt Nam tích cực đề xuất các sáng kiến và tham gia các cơ chế hợp tác toàn cầu, khu vực để giải quyết rác thải nhựa. Năm 2017, Việt Nam chính thức gia nhập danh sách 127 quốc gia thông qua Nghị quyết của Hội đồng Môi trường Liên hợp quốc về xử lý rác thải nhựa và rác thải biển. Năm 2018, tại Hội nghị thượng đỉnh G7 tại Canada, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã cam kết hành động cũng như kêu gọi hợp tác toàn cầu trong việc giải quyết vấn đề nhựa trên biển. Hiện nay, Việt Nam đang là quốc gia tích cực tham gia đàm phán Thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm nhựa,…
“Chúng ta đang đối mặt với nhiều nguy cơ từ rác thải nhựa và khối lượng rác thải nhựa, bao bì nhựa gia tăng nhanh chóng cùng với quá trình phát triển kinh tế-xã hội, tiêu dùng của người dân. Tuy nhiên, như chúng ta đều biết việc phân loại, thu gom, tái chế, xử lý rác thải nhựa còn rất hạn chế. Rác thải nhựa, bao bì nhựa, đặc biệt là bao bì nhựa mềm, giá trị thấp hiện nay chủ yếu được chôn lấp, đốt hoặc thải ra ngoài môi trường; chỉ một số loại bao bì nhựa có giá trị thì được thu gom, tái chế chiếm tỷ lệ rất khiêm tốn, một số bao bì nhựa được tái chế lại không đúng cách, gây ô nhiễm môi trường tại các làng nghề tái chế.
Thời gian qua, Việt Nam đã có nhiều đề xuất chính sách, chiến lược, quy định pháp luật để tăng cường quản lý, giảm thiểu, phân loại, thu gom, tái chế, tái sử đụng rác thải nhựa, đặc biệt là chính sách trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, nhập khẩu (gọi tắt là EPR); đồng thời, các cơ quan, tô chức, doanh nghiệp, cộng đồng đã có nhiều hoạt động tích cực, sôi nổi, thiết thực để giảm thiểu, chống rác thải trên khắp cả nước. Tôi vui mừng và đánh giá cao một số địa phương, doanh nghiệp, tổ chức xã hội, cộng đồng đã có những mô hình, hành động thiết thực để giải quyết rác thải nhựa, đưa ra các giải pháp đổi mới, sáng tạo trong thúc đây tuần hoàn nhựa, đặc biệt là các mô hình thúc đẩy tuần hoàn nhựa trong khuôn khổ hợp tác Công - Tư của các doanh nghiệp”, Thứ trưởng Trần Quý Kiên cho biết thêm.
Nhân dịp sự kiện này, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Quý Kiên kêu gọi các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp khởi nghiệp sở hữu các sáng kiến, giải pháp phân loại, thu gom, tái chế rác thải nhựa, bao bì nhựa, đặc biệt là bao bì nhựa mềm, giá trị thấp tích cực tham gia Chương trình. Đồng thời, kêu gọi các tổ chức tài chính đầu tư, hỗ trợ tài chính cho các sáng kiến, giải pháp phân loại, thu gom, tái chế rác thải nhựa, bao bì nhựa từ Chương trình này được triển khai, nhân rộng tại Việt Nam.
Bà Nguyễn Thị Bích Vân, Chủ tịch Unilever Việt Nam
Phát biểu tại buổi lễ, bà Nguyễn Thị Bích Vân, Chủ tịch Unilever Việt Nam cho biết: “Chúng tôi mong đợi Cuộc thi này đem đến những giải pháp mang tính thực tế cao và kế hoạch hành động hiệu quả dựa trên các cơ sở khoa học và trải nghiệm cụ thể. Trong đó tập trung vào giai đoạn thu gom - phân loại, xử lý và tái chế rác thải nhựa. Cuộc thi “Giải pháp đổi mới tuần hoàn nhựa” là một bước tiến quan trọng trong việc thực thi cam kết của Unilever về nhựa cũng như thúc đẩy hợp tác PPC”.
Ông Chris Jeffery, Chủ tịch hiệp hội doanh nghiệp Anh Quốc tại Việt Nam
Cũng tại buổi lễ, ông Chris Jeffery, Chủ tịch hiệp hội doanh nghiệp Anh Quốc tại Việt Nam chia sẻ: “Với tư cách là đại diện các doanh nghiệp Vương quốc Anh tại Việt Nam, chúng tôi cam kết hợp tác cùng chính phủ và cộng đồng hướng tới một thế giới không rác thải và nền kinh tế tuần hoàn. Tính bền vững là cốt lõi trong chiến lược và ưu tiên kinh doanh của các doanh nghiệp Anh Quốc. Vì vậy, chúng tôi tán thành các sáng kiến như mở rộng trách nhiệm của nhà sản xuất (EPR) và thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn trong quản lý rác thải nhựa ở Việt Nam.
Chúng tôi tự hào được hợp tác với Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam và các công ty hàng đầu của Vương quốc Anh như Unilever và Ngân hàng Standard Chartered, với sự hỗ trợ của Đại sứ quán Vương quốc Anh và Quỹ Khởi nghiệp Việt Nam, để tổ chức Cuộc thi “Giải pháp đổi mới tuần hoàn nhựa 2024””.
Cũng nằm trong khuôn khổ lễ phát động, tọa đàm với chủ đề Mở khóa Kinh tế tuần hoàn nhựa qua đổi mới sáng tạo: Thách thức và cơ hội cũng được diễn ra với sự tham gia của đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường, tập đoàn Unilever Việt Nam, Central Retail Vietnam, Tái Chế Duy Tân và VietCycle.
Thông tin về cuộc thi “Giải pháp đổi mới tuần hoàn nhựa 2024”
Thời gian cuộc thi diễn ra trong 5 tháng, từ tháng 4/2024 tới tháng 8/2024, với các vòng sàng lọc, tuyển chọn, đào tạo và chung kết. Cụ thể:
• 12/04 - 15/06/2024: Giai đoạn nhận hồ sơ dự thi
• 24/6 - 10/7/2024: Vòng Tuyển chọn Top 50
• 11 - 15/7/2024: Vòng Tuyển chọn Top 20
• 23/07 - 31/07/2024: Vòng Tuyển chọn Top 5 - Lần 01 (Trực tuyến)
• Đầu tháng 08/2024: Vòng Tuyển chọn Top 5 - Lần 02 và Vòng Chung kết - Ngày Vinh danh các Giải pháp xuất sắc
Để đăng ký tham dự, các đội thi tiến hành điền thông tin, tải mẫu hồ sơ năng lực (Pitch Deck), hoàn thiện hồ sơ và nộp hồ sơ tại trang chủ chính thức của Chương trình “Giải pháp đổi mới tuần hoàn nhựa 2024” tại: https://plasticscircularity.britchamvn.com
Các đội thi khi tham gia sẽ được chọn lọc và đánh giá theo 02 bảng, bao gồm: Bảng Ý tưởng đổi mới sáng tạo và Bảng Giải pháp triển vọng. Cụ thể:
• Bảng Ý tưởng đổi mới sáng tạo: Sáng kiến, mô hình, giải pháp mới và sáng tạo chưa tiếp cận thị trường, đang trong giai đoạn phát triển thành sản phẩm cụ thể và cần sự hỗ trợ để mang sản phẩm ra thị trường.
• Bảng Giải pháp triển vọng: Giải pháp đã có sản phẩm cụ thể và đã ra mắt thị trường, đang có tiềm năng mở rộng và cần sự hỗ trợ để phát triển tại thị trường Việt Nam.
Chung cuộc, Ban giám khảo Chương trình sẽ chọn ra 5 Đội thi để trao giải với cơ cấu giải thưởng bao gồm:
Bảng Giải Pháp Triển Vọng:
• Giải Pháp Đột Phá: Tổng giá trị giải thưởng lên đến 200.000.000 VND bao gồm: 100.000.000 VND, Giấy chứng nhận từ Chương trình và các gói hỗ trợ kỹ thuật, hỗ trợ phi hiện kim từ các đối tác của Chương trình.
• Giải Pháp Đổi Mới: Tổng giá trị giải thưởng lên đến 100.000.000 VND bao gồm: 50.000.000 VND, Giấy chứng nhận từ Chương trình và các gói hỗ trợ kỹ thuật, hỗ trợ phi hiện kim từ các đối tác của Chương trình
• Giải Pháp Nổi Bật: Tổng giá trị giải thưởng lên đến 50.000.000 VND bao gồm: 25.000.000 VND, Giấy chứng nhận từ Chương trình và các gói hỗ trợ kỹ thuật, hỗ trợ phi hiện kim từ các đối tác của Chương trình
Bảng Ý tưởng đổi mới sáng tạo:
• Ý tưởng Sáng Tạo Vượt Trội: Tổng giá trị giải thưởng lên đến 50.000.000 VND bao gồm: 25.000.000 VND, Giấy chứng nhận từ Chương trình và các gói hỗ trợ kỹ thuật, hỗ trợ phi hiện kim từ các đối tác của Chương trình
• Sáng kiến được Yêu thích nhất: Tổng giá trị giải thưởng lên đến 30.000.000 VND bao gồm: 15.000.000 VND, Giấy chứng nhận từ Chương trình và các gói hỗ trợ kỹ thuật, hỗ trợ phi hiện kim từ các đối tác của Chương trình.
*Tổng giá trị giải thưởng đã bao gồm giải thưởng hiện kim và phi hiện kim
Ngoài ra, đến với Chương trình, các doanh nghiệp còn có cơ hội nhận được các giải thưởng tài chính hấp dẫn và hỗ trợ lâu dài từ nguồn quỹ hỗ trợ doanh nghiệp có giải pháp xử lý và tái chế rác thải nhựa của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Cùng với đó, các đội thi tham gia còn có cơ hội được kết nối vào chuỗi giá trị của Unilever Việt Nam, được bảo trợ truyền thông, quảng bá bởi mạng lưới các đơn vị truyền thông, được đồng hành hỗ trợ và nâng cao năng lực bởi các chuyên gia đa ngành trong lĩnh vực tái chế, đầu tư bền vững và công nghệ; và các gói hỗ trợ kỹ thuật, gói hỗ trợ phi tài chính khác.
Một số hình ảnh tại buổi lễ:
Nhất Nam