Tham dự chương trình gồm các vị đại biểu đại diện các sở, ngành, ban quản lý các khu bảo tồn thiên nhiên, các khu dự trữ sinh quyển thế giới và các quý chuyên gia, các nhà khoa học…

Mới đây, ngày 08/11/2024 Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã ký Quyết định số 1352/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch bảo tồn Đa dạng sinh học quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Việc triển khai Quy hoạch sẽ được đồng bộ với việc triển khai Phương án Bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học (BTTN&ĐDSH) trong các quy hoạch tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

TS. Nguyễn Thành Vĩnh, Trưởng phòng Quản lý Di sản thiên nhiên, Cục Bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học (Bộ TN&MT) phát biểu tại buổi tập huấn

Phát biểu tại buổi tập huấn, TS. Nguyễn Thành Vĩnh, Trưởng phòng Quản lý Di sản thiên nhiên, Cục Bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học (Bộ TN&MT) cho biết, theo kế hoạch của Bộ TN&MT (đầu mối là Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học) sẽ tổ chức công bố rộng rãi Quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học quốc gia theo pháp luật về quy hoạch. Đối với Phương án BTTN&ĐDSH chúng tôi sẽ có kế hoạch triển khai các hoạt động, phối hợp, đào tạo, tập huấn một cách rộng rãi trên cả nước.

Hiện nay, việc thực hiện pháp luật về quy hoạch đã có 61/63 tỉnh được phê duyệt quy hoạch tỉnh (riêng TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh chưa phê duyệt). Các quy hoạch ngành quốc gia có liên quan cũng đã được phê duyệt (quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học, quy hoạch lâm nghiệp, quy hoạch bảo vệ môi trường, quy hoạch khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản…).

Trước mắt, trong khuôn khổ Dự án “Lồng ghép quản lý tài nguyên thiên nhiên và các mục tiêu về bảo tồn đa dạng sinh học vào quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội và quản lý các Khu dự trữ sinh quyển ở Việt Nam” (Dự án BR), chúng tôi tổ chức thảo luận về một số nội dung cốt lõi để trước mắt về nhận diện, hiểu và bước đầu biết cách xác định, triển khai Phương án BTTN&ĐDSH tại địa phương, tiếp theo đó là chia sẻ kiến thức chuyên sâu, tập huấn tại các tỉnh thành. Theo kế hoạch chúng tôi sẽ tổ chức 03 cuộc tập huấn theo 03 vùng khác nhau đối với 16 tỉnh được lựa chọn: cuộc 1 tại TP. Hồ Chí Minh; cuộc 2 tại TP. Hội An; cuộc 3 tại TP. Hải Phòng. Ông Vĩnh Cho biết thêm.

Quang cảnh buổi tập huấn

Thông tin về hướng dẫn triển khai phương án BTTN&ĐDSH trong quy hoạch tỉnh, ThS. Ngô Xuân Quý - Chuyên viên Phòng quản lý di sản thiên nhiên đã trình bày giới thiệu các nội dung Quy hoạch bảo tồn Đa dạng sinh học quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quyết định 1352/QĐ-TTg); các yêu cầu triển khai phương án BTTN&ĐDSH trong quy hoạch tỉnh; hệ thống các quy hoạch; kết quả triển khai quy hoạch BTTN&ĐDSH cấp tỉnh kỳ trước và hiểu về xây dựng phương án BTTN&ĐDSH trong quy hoạch tỉnh; các bước triển khai phương án BTTN&ĐDSH trong quy hoạch tỉnh.

Ông Quý đưa ra quan điểm áp dụng xuyên suốt việc tăng cường hợp tác hiệu quả các biện pháp dựa vào thiên nhiên, phát huy tối đa tiềm năng, vai trò và giá trị của tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học, phục vụ bảo vệ môi trường, an ninh nguồn nước, giảm nhẹ thiên tai, chủ động ứng phó biến đổi khí hậu, phát triển nhanh và bền vững đất nước.

Tại chương trình tập huấn, PGS. TS Lê Xuân Cảnh - nguyên Viện trưởng Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật chia sẻ về hướng dẫn quản lý, xác lập các đối tượng mới phương án BTTN&ĐDSH trong quy hoạch tỉnh (khu vực đa dạng sinh học cao, cảnh quan sinh thái quan trọng, vùng đất ngập nước quan trọng).

PGS. TS Lê Xuân Cảnh - nguyên Viện trưởng Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật chia sẻ tại chương trình

Trong đó, các chuyên đề về triển khai phương án BTTN&ĐDSH quy hoạch tỉnh; tổng quan văn bản liên quan đến BTTN&ĐDSH; hướng dẫn triển khai phương án BTTN&ĐDSH trong quy hoạch các tỉnh Hải Phòng, Nam Định, TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai…; hướng dẫn cách tiếp cận để đánh giá tác động đến ĐDSH (tập trung vào các đối tượng của phương án BTTN&ĐDSH)… được trình bài đầy đủ.

Đối với khu vực đa dạng sinh học cao, cảnh quan sinh thái quan trọng, vùng đất ngập nước quan trọng… ông Lê Xuân Cảnh đã chỉ ra một cách chi tiết, cụ thể, được thực hiện theo các luật (Luật Đa dạng sinh học, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Quy hoạch…), thông tư (Thông tư 02/2022/TT-BTNMT), nghị định (Nghị định 66/2019/NĐ-CP; 08/2022/NĐ-CP), quyết định…

Các đại biểu tham dự buổi tập huấn

Riêng phần trình bài của GS. TS. Trương Quang Hải - Đại học Quốc gia Hà Nội về hướng dẫn, thực hiện, đánh giá tác động đa dạng sinh học, ông cho rằng việc liên quan đến BTTN&ĐDSH là vấn đề đánh giá tác động (ĐTM) Đa dạng sinh học. Trong đó, các đối tượng của quy hoạch BTTN&ĐDSH gồm Khu bảo tồn thiên nhiên; Vùng đất ngập nước (là đối tượng ĐTM rõ ràng). Còn các đối tượng Hành lang đa dạng sinh học; Cơ sở bảo tồn đa dạng sinh học; Cảnh quan sinh thái quan trọng; Khu vực đa dạng sinh học cao (là đối tượng ĐTM chưa rõ ràng, có thể có khu vực rừng tự nhiên, rừng phòng hộ).

Ngoài ra, việc đánh giá tác động Đa dạng sinh học là một phần của ĐTM, nhằm mục đích đưa các mối quan tâm về ĐDSH vào các giai đoạn thực hiện ĐTM, đạt được sự tích hợp cần thiết để thúc đẩy các giải pháp sáng tạo đặt bảo tồn ĐDSH, sử dụng bền vững và chia sẻ công bằng làm cốt lõi. Tuy nhiên, phải tuân thủ các nguyên tắc: chú trọng các loài quý hiếm và nguy cấp; không làm mất giá trị thực (tránh mất đi sự ĐDSH không thể thay thế); nguyên tắc phòng ngừa; kiến thức bản địa, địa phương và truyền thống; sự tham gia các bên liên quan.

Các đại biểu cùng chụp ảnh tại chương trình tập huấn

Tại buổi tập huấn, các đại biểu tham dự còn được chia sẻ, thảo luận về một số nội dung cốt lõi liên quan đến những vấn đề trong định hướng Quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học thời kỳ 2021-2030 theo 08 vùng sinh thái trên phạm vi cả nước gồm: vùng Đông Bắc, Tây Bắc; Đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung Bộ, Nam Trung Bộ, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long.

Đồng thời, thông qua chương trình tập huấn, Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo tồn đa dạng sinh học nhằm nâng cao năng lực, trách nhiệm cho mọi tổ chức, các nhân, đặc biệt là các cán bộ quản lý, cộng đồng dân cư sống trong và xung quanh các khu vực đa dạng sinh học cao, khu cảnh quan sinh thái quan trọng... 

Nguyễn Kiên