Chất thải rắn sinh hoạt - Thảm hoạ hay tài nguyên: Hạ tầng Hà Nội không thể hấp thụ hết khối lượng rác “khổng lồ” mỗi ngày
27/06/2022TN&MTTheo thông tin từ Tổng cục Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Hà Nội mỗi ngày có khoảng 7.000-9.000 tấn rác thải trong khi khả năng hấp thụ của Khu liên hiệp xử lý rác thải Nam Sơn (bãi rác Nam Sơn) chỉ đạt 5.000 tấn khiến môi trường sống của người dân Thủ đô liên tục bị đặt trong tình trạng báo động đỏ vì tình trạng ùn ứ và ô nhiễm môi trường bủa vây.
Qua tìm hiểu, rác thải đang ùn ứ tại nhiều tuyến phố nội đô nhất là tại các quận thực hiện thu gom rác theo hình thức xã hội hóa như: Cầu Giấy, Nam Từ Liêm. Nguyên nhân do hạ tầng bãi rác Nam Sơn đang quá tải khiến phương tiện đi vào bãi khó khăn, ảnh hưởng đến việc xử lý rác thải trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Toàn cảnh Khu liên hợp xử lý rác thải Nam Sơn (huyện Sóc Sơn) luôn trong tình trạng quá tải dù đã được nâng cấp mở rộng nhiều lần.
Ngoài ra, rác thải ùn ứ cũng bắt nguồn từ việc Nhà máy đốt rác phát điện Thiên Ý chậm đi vào hoạt động theo kế hoạch. Theo lộ trình, từ ngày 30/4, lượng lớn rác thải phát sinh trên địa bàn thành phố sẽ được chuyển về Nhà máy đốt rác phát điện Thiên Ý. Tuy nhiên, do nhà máy chậm tiến độ, lượng rác phát sinh lại phải chuyển về các bãi chôn lấp. Trong khi đó, một số đơn vị thu gom rác tư nhân năng lực còn hạn chế dẫn tới ùn ứ rác.
Cũng liên quan đến nội dung này, phía Công ty TNHH MTV Môi trường Đô thị Hà Nội cho biết, thời gian qua, tại Hà Nội liên tiếp có các trận mưa với cường độ lớn, dẫn tới tuyến đường vận chuyển rác tại bãi rác Nam Sơn bị ảnh hưởng. Do đó, những phương tiện nhỏ, công suất xe vận chuyển yếu, cộng với mặt bằng bãi rác chật hẹp sẽ gây khó khăn, kéo dài thời gian vận chuyển rác lên bãi rác Nam Sơn.
Đại diện Công ty TNHH MTV Môi trường Đô thị Hà Nội thông tin thêm, hiện bãi Nam Sơn vẫn tiếp nhận 5.000 tấn rác/ngày. Tuy nhiên, với hạ tầng hiện tại sẽ rất khó cho các doanh nghiệp có phương tiện chuyên chở nhỏ hoặc thiếu phương tiện chuyên chở có thể giải phóng rác ùn ứ.
Công ty TNHH MTV Môi trường Đô thị Hà Nội cũng đã kiến nghị Sở Xây dựng đầu tư xây dựng mương thoát nước mặt; sửa chữa, nâng cấp đường công vụ từ ô chôn lấp số 4 lên ô hợp nhất ô 4, 5, 6, 7,9.
Công ty kiến nghị lắp đặt, đầu tư bổ sung tấm bê tông phục vụ công tác làm sân quay cho xe vào đổ rác tại bãi, bởi theo tính toán của doanh nghiệp, cần có 3 sân quay xe với khoảng 300 tấm bê tông được lắp đặt giúp các xe ra, vào bãi tiện lợi hơn.
Rác thải sinh hoạt bủa vây người dân Thủ đô trên phố Chùa Bộc.
Ngoài vấn đề hạ tầng, một số doanh nghiệp thu gom rác tư nhân trên địa bàn thành phố đã gửi văn bản kiến nghị UBND thành phố về việc bù giá chênh lệch nguyên liệu, vật tư thuộc gói thầu vệ sinh môi trường năm 2021-2023, kiến nghị cơ chế thanh toán chênh lệch giá nhiên liệu thực hiện theo quý và quyết toán theo năm.
Bởi lẽ hiện nay, giá nhiên liệu tăng cao hơn nhiều so với thời điểm đấu thầu các gói thầu vệ sinh môi trường trên địa bàn nên doanh nghiệp bị đội chi phí thu gom, xử lý rác lên rất cao, khiến họ gặp khó khăn về tài chính để duy trì thu gom rác.
Đó cũng là nguyên nhân một số doanh nghiệp tư nhân tham gia thu gom rác trên địa bàn khó huy động thêm phương tiện thu dọn rác, khiến rác thải bị ùn ứ.
Rác thải sinh hoạt thường xuyên bị lưu cữu, bày bừa tràn lan tại các điểm chân cẩu rác. Tại các khu vực trên, nước rỉ rác đang chảy ra đường bốc mùi khó chịu. Mặc dù có khu vực đơn vị thu gom đã che bạt, cho rác vào túi kín nhưng do để lâu ngày rác bị phân hủy nên gây ô nhiễm môi trường sống của người dân.
Chị Nguyễn Thị Cúc (quận Cầu Giấy) cho biết, điểm tập kết rác tại nút Hoàng Ngân Lê Văn Lương vốn đã bất hợp lý, nay lượng rác tồn đọng kéo dài hàng chục mét, chiếm hết diện tích vỉa hè khiến những bất cập trên ngày càng hiện rõ, ảnh hưởng nghiêm trọng tới việc đi lại, cuộc sống của người dân.
Liên quan đến rác thải bị ùn ứ tại một số tuyến đường nội đô, Sở Xây dựng Hà Nội cho biết đang có chỉ đạo các doanh nghiệp thu gom rác, đơn vị trực thuộc báo cáo nguyên nhân và tìm biện pháp khắc phục thời gian tới.
Rác thải sinh hoạt còn lấn chiếm cả vỉa hè cho người đi bộ.
Đây không phải lần đầu tiên người dân Thủ đô chịu cảnh rác thải bị ùn ứ tại các một số tuyến đường. Nguyên nhân nhân chính của việc ùn ứ là do bãi rác Nam Sơn đang bị quá tải các ô chôn lấp. Thực tế cho thấy, bãi rác Nam Sơn được xây dựng từ những năm 1996.
Sau nhiều lần mở rộng và chia giai đoạn, đến nay bãi này có diện tích khoảng 120 ha. Theo quy hoạch được duyệt, bãi rác Nam Sơn đến năm 2020 có quy mô 157 ha, đến năm 2030 là 257 ha và đến năm 2050 là 280 ha, tại các xã Bắc Sơn, Nam Sơn và Hồng Kỳ (Sóc Sơn). Bãi có nhiệm vụ xử lý rác của 12 quận nội thành và 5 huyện ngoại thành Hà Nội.
Công ty TNHH MTV Môi trường Đô thị Hà Nội - đơn vị được giao vận hành bãi rác Nam Sơn cho biết, hơn một năm nay, khối lượng rác trung bình đưa vào bãi khoảng 5.000 tấn/ngày, tương đương 1.825.000 tấn/năm. Tuy nhiên, do hoạt động nhiều năm, diện tích mở rộng không đáng kể cùng với công nghệ chôn lấp nên các ô chứa, chôn lấp rác của bãi Nam Sơn đang trong tình trạng quá tải, vượt so với thiết kế khoảng 1,69 triệu tấn.
Đỗ Hùng - Bảo Bảo