Theo nhà báo Nguyễn Thùy Dương, Tổng Biên tập Tạp chí Thương gia, xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan báo chí gồm hai phần: Môi trường văn hóa của cơ quan báo chí và văn hóa của người làm báo. Mỗi người, mỗi cơ quan, mỗi quốc gia hay mỗi dân tộc đều cần phải có văn hóa. Văn hóa chính là bản sắc riêng của từng đơn vị.

Việc tạo không khí vui vẻ, môi trường làm việc khoa học, chuyên nghiệp và tôn trọng con người sẽ giúp làm việc hiệu quả hơn. Môi trường tích cực sẽ lan tỏa tính nhân văn giữa người với người, giữa cơ quan với cá nhân và lan tỏa trong từng tác phẩm báo chí. 

Dẫn chứng trường hợp khi tiếp xúc với những doanh nhân vướng vòng lao lý, nhà báo khẳng định, cư xử văn hóa bài viết sẽ có tính nhân văn cao, ngược lại sẽ ảnh hưởng rất nhiều nếu bị chi phối bởi sự kỳ thị. Viết về cái xấu, cái ác phải có tinh thần xây dựng, không nên dập vùi người khác.

Nhà báo Nguyễn Thuỳ Dương chia sẻ thêm, Tạp chí Thương gia luôn chú trọng đến đào tạo tầng lớp kế cận, đào tạo những phóng viên trẻ mới ra trường. Hàng tuần luôn có những cuộc trao đổi giữa phóng viên kỳ cựu với phóng viên trẻ, việc trao đổi được diễn ra thường xuyên để tạo cho các phóng viên môi trường làm việc tốt nhất. 

Ở khía cạnh khác, nhà báo Tạ Thị Thu Hà, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Người Hà Nội nêu thực tế, thời gian qua, một số cơ quan báo chí bị đình bản có thời hạn, một số cán bộ phóng viên chưa nhận thức đúng đắn về sứ mệnh, vị trí, vai trò và trách nhiệm của người làm báo, thiếu tu dưỡng rèn luyện, chạy theo lối sống thực dụng, vị kỷ.

Nhóm người này đã thay văn hóa ý tưởng thành văn hóa tư tưởng, một số nhân danh đấu tranh tiêu cực để chuộc lợi; đe dọa, tố cáo doanh nghiệp, từ đó thỏa thuận mang lại lợi ích cá nhân. Thậm chí, những nhà báo này còn tham gia hội, nhóm để lấy thông tin, nhưng thực chất là đánh hội đồng doanh nghiệp. Các cơ quan báo chí quan tâm đến độ nóng của thông tin, muốn có nhiều bạn đọc đã bỏ qua khâu kiểm chứng, dễ dàng xuất bản nhanh chóng.  

Vì vậy việc nhận diện chưa đúng về văn hóa báo chí sẽ dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng, đi ngược lại định hướng báo chí cách mạng. Do đó, nhận diện đúng về văn hóa báo chí là trách nhiệm của người làm báo. 

Tạp chí Người Hà Nội (trước đây là Báo Người Hà Nội) luôn nêu cao nhận thức và trách nhiệm của cán bộ phóng viên trong việc xây dựng môi trường làm việc văn hóa, văn minh. Mỗi nhà báo là một chiến sĩ, mỗi tác phẩm là một sản phẩm văn hóa, tâm niệm này được đội ngũ cán bộ, phóng viên, tự giác thực hiện. Mỗi năm, Tạp chí đưa ra những tiêu chí thi đua về chuyên môn, nghiệp vụ, đánh giá việc thực hiện 10 điều quy định đạo đức nghề nghiệp và quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo. Xây dựng môi trường văn hóa là nghĩa vụ và trách nhiệm của người làm báo chân chính.  

Nhà báo Dương Thanh Bình - Tổng Biên tập Tạp chí Cơ khí Việt Nam nêu ý kiến, mỗi người làm báo cần xác định rõ trách nhiệm của mình trong việc giữ gìn, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, thắp lên ngọn lửa tri thức và lòng nhân ái trong hoạt động xã hội; thúc đẩy và lan tỏa, hưởng ứng, tích cực tham gia các phong trào thi đua; xây dựng, phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, ý chí tự cường dân tộc và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc... đồng thời tạo ra các sản phẩm báo chí giàu chất văn hóa, lan tỏa những giá trị tốt đẹp, góp phần xây dựng con người có nhân cách và xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh. 

Tạp chí Cơ khí Việt Nam triển khai, định hướng mọi hoạt động gắn với tiêu chí văn hóa người làm báo; phấn đấu trở thành người làm báo vừa hồng vừa chuyên, góp phần xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan, nâng cao tính chuyên nghiệp, hiện đại, nhân văn. Đồng thời ban hành Kế hoạch xây dựng môi trường văn hóa như: Giờ giấc làm việc, giao tiếp ứng xử, trang phục, tài chính, hội họp, nhận xét đánh giá phê bình các cuộc họp giao ban, sơ kết, tổng kết... nhằm tạo môi trường làm việc tích cực, năng động, sáng tạo, làm chủ công nghệ mới đặc biệt là công nghệ báo chí hiện đại; nâng cao ý thức trách nhiệm, phát huy vai trò của các tổ chức đoàn thể, xây dựng nề nếp làm việc khoa học, trật tự, kỷ cương, phong cách ứng xử chuẩn mực, thực hành tiết kiệm, chống các biểu hiện tiêu cực, lãng phí.

Theo Nhà báo Nguyễn Quốc Hải, Tạp chí Kinh doanh và Tiếp thị, việc xây dựng văn hóa của cơ quan báo chí và văn hóa người làm báo phải mang tính bền vững và nhất trí cao, trước tiên là sự đồng thuận của cơ quan chủ quản, cơ quan báo chí và những người làm báo. Xây dựng bằng ý thức, tạo thói quen, nếp nghĩ trong tiềm thức của từng người, từ lãnh đạo đến phóng viên, biên tập viên và người lao động.

Nhận thức văn hóa, đạo đức văn hóa của người làm báo rất quan trọng, Tạp chí Kinh doanh và Tiếp thị luôn kiểm duyệt mỗi phóng viên, nhà báo trước khi tác nghiệp để họ luôn giữ được văn hóa, đạo đức và nhân cách của người làm báo. Tạp chí còn có chi hội, nhóm để kiểm tra, rà soát việc thực hiện những quy định này.

Tạp chí cũng rất chú trọng đến đào tạo kỹ năng nghiệp vụ, văn hóa của nhà báo trẻ mới ra trường. Ngay từ đầu, Tạp chí luôn có sự trao đổi, rèn đức luyện tài. Nhà báo nhấn mạnh, tính kế thừa phải được liên tục, cần rèn luyện cho tầng lớp kế cận vì văn hóa là luôn luôn rèn luyện, phát triển bền vững sẽ tạo sức mạnh chung cho cơ quan báo chí và người làm báo.

Nhà báo Nguyễn Hợi, Phó Thư ký Chi hội Tạp chí Người làm báo khẳng định: Văn hóa báo chí phản ánh sức mạnh nội tại của mỗi tòa soạn và mỗi người làm báo. Vì vậy, công tác nâng cao nhận thức về văn hóa đã tạo được không gian văn hóa trong hoạt động báo chí, xây dựng cơ quan và người làm báo văn hóa là yếu tố cấp thiết trong bối cảnh hiện nay. Hơn ai hết, nhà báo phải trau dồi đạo đức cách mạng, đạo đức nghề nghiệp mới đáp ứng được yêu cầu của Đảng, của nhân dân và xã hội. Làm sâu sắc hơn ngòi bút, lan tỏa ý thức trách nhiệm, tinh thần nhân văn trong mỗi tác phẩm báo chí phụ thuộc vào ý chí, cách thức vận hành của mỗi tòa soạn, mỗi nhà báo, phóng viên. Văn hóa trở thành sợi dây gắn kết trách nhiệm, lương tâm và lòng tự trọng nghề nghiệp của mỗi người làm báo, cùng nhau hướng đến xây dựng nền báo chí quốc gia giàu tính nhân văn. 

Khi phong trào thi đua xây dựng môi trường văn hoá được phát động, Tạp chí Người làm báo đã đưa chủ trương ra họp bàn tại các cuộc giao ban hàng tuần, Ban Biên tập cùng Chi hội Tạp chí xây dựng kế hoạch cụ thể phong trào thi đua cho các hội viên trong đơn vị. Đồng thời phối hợp với một số cơ quan báo chí khác tổ chức hoạt động mang ý nghĩa đối với việc xây dựng môi trường làm việc giàu tính văn hóa.

Nhà báo Nguyễn Hợi khẳng định yếu tố cốt lõi, xây dựng môi trường văn hóa ở từng tòa soạn đã tạo ra nhân tố đậm đà bản sắc, thương hiệu của mỗi cơ quan báo chí. Văn hóa đó cần phải kết tinh từ truyền thống bản sắc và sự bồi đắp thường xuyên, sự nghiêm cẩn rèn dũa của mỗi phóng viên, nhà báo, từ tinh thần dấn thân nhập cuộc, sẵn sàng đón nhận xu thế đổi mới và trách nhiệm, lương tâm của người làm báo, quán triệt và nâng cao trong tổ chức đảng và đảng viên về vị trí, vai trò của văn hóa trong sự nghiệp xây dựng và phát triển của đất nước.