Quy hoạch điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản trong bối cảnh mới

05/02/2023

TN&MTQuy hoạch điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản sẽ mang tính chất định hướng các nhiệm vụ về bảo vệ môi trường trong lĩnh vực khai thác khoáng sản.

Vai trò rất cấp thiết và quan trọng

Quy hoạch điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản sẽ mang tính chất định hướng các nhiệm vụ về bảo vệ môi trường trong lĩnh vực khai thác khoáng sản. Cụ thể, điều tra, đánh giá, khoanh định khu vực có khoáng sản độc hại, khu vực có dị thường phóng xạ tự nhiên cao để có giải pháp bảo vệ, phòng ngừa.  Đồng thời, tăng cường công tác điều tra địa chất môi trường ở các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu vực có dự án chế biến khoáng sản quy mô lớn, tập trung nhằm khoanh định xác định nguyên nhân, cảnh báo nguy cơ ô nhiễm, ảnh hưởng xấu đến tài nguyên đất, nước, không khí và đề xuất giải pháp phòng ngừa.

Quy hoạch điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản trong bối cảnh mới

ảnh minh họa

Ngoài ra, quy hoạch điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản nghiên cứu, đánh giá cấu trúc địa chất thuận lợi để “chôn cất”, lưu giữ khí nhà kính và các loại chất thải; tăng cường công tác điều tra tai biến địa chất tại khu vực miền núi, khu vực ven biển, khoanh định cảnh báo các khu vực có nguy cơ trượt lở, tai biến địa chất và có giải pháp phòng ngừa thích hợp.

Quy hoạch cũng nghiên cứu, phát hiện, điều tra đánh giá khoáng sản làm nguyên vật liệu thay thế khoáng sản đang có nguy cơ cạn kiệt, hoặc nguyên liệu thay thế; nghiên cứu sử dụng tổng hợp tài nguyên, khai thác không bãi thải. Nghiên cứu, điều tra đánh giá môi trường địa chất khu vực có dự án khai thác, chế biến khoáng sản quy mô lớn, tập trung, có nguy cơ suy thoái, ô nhiễm môi trường để có định hướng công tác cải tạo, phục hồi môi trường sau khai thác mỏ (đóng cửa mỏ).

Xác định nhiệm vụ trọng điểm

Các nhiệm vụ điều tra địa chất môi trường tập trung vào 3 nội dung: Điều tra khoáng sản độc hại; Ô nhiễm môi trường phóng xạ; Ô nhiễm môi trường do hoạt động khai thác khoáng sản.

Cụ thể, điều tra, đánh giá về tài nguyên địa chất, tai biến địa chất phục vụ xây dựng các kịch bản ứng phó biến đổi khí hậu, nước biển dâng khu vực đồng bằng sông Cửu Long và các đô thị ven biển; đánh giá tiềm năng cấu trúc địa chất để lưu giữ khí nhà kính và các loại chất thải.

Lập bản đồ Địa chất Đệ tứ tỷ lệ 1:50.000 đi kèm bản đồ địa chất công trình - địa chất thủy văn phục vụ công tác quy hoạch sử dụng đất; đánh giá các di sản địa chất phục vụ việc bảo tồn.

Quy hoạch điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản trong bối cảnh mới

Thứ trưởng Bộ TN&MT Trần Quý Kiên tại cuộc họp thẩm định nhiệm vụ lập Quy hoạch điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050

Đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các nhiệm vụ lập bản đồ địa chất khu vực ĐBSCL, khu vực dự báo bị ảnh hưởng, tác động do biến đổi khí hậu, nước biển dâng, trong đó, tập trung nghiên cứu địa chất Đệ tứ, địa mạo, địa chất công trình, kiến tạo - địa động lực, nhằm xác định cấu trúc tầng đất đá, độ ổn định nền móng, khả năng chứa, thấm, thoát nước khu vực để có giải pháp phòng ngừa, ứng phó với hiện tượng biến đổi khí hậu, nước biển dâng, phòng chống sạt lở, xâm nhập mặn.

Đồng thời, tăng cường công tác điều tra tai biến địa chất tại khu vực miền núi, khu vực ven biển, khoanh định cảnh báo các khu vực có nguy cơ trượt lở, tai biến địa chất và có giải pháp phòng ngừa thích hợp.

Bên cạnh việc đưa ra định hướng nhiệm vụ điều tra địa chất phục vụ bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam cũng dự báo bối cảnh kinh tế - xã hội trong thời kỳ Quy hoạch; dự báo nhu cầu sử dụng thông tin, dữ liệu địa chất khoáng sản của ngành công nghiệp khai khoáng; dự báo nhu cầu sử dụng thông tin, dữ liệu địa chất khoáng sản của ngành xây dựng kết cấu hạ tầng…

Nhiều đề tài nghiên cứu đạt kết quả nhất định

Đến nay, đã có nhiều đề tài, dự án điều tra địa chất môi trường được tiến hành và đã thu được một số kết quả nhất định. Có thể kể đến Đề án khoanh định diện tích chứa khoáng sản độc hại và đánh giá khả năng ảnh hưởng môi trường trên lãnh thổ Việt Nam (phần đất liền) năm 2014 đã khoanh định được các diện tích chứa khoáng sản độc hại; các diện tích có nguy cơ ô nhiễm khoáng sản độc hại trên các mỏ, điểm khoáng sản độc hại thuộc 28 tỉnh: Lào Cai, Điện Biên, Lai Châu, Sơn La, Tây Nam Hà Nội, Hòa Bình, Ninh Bình, Hà Giang, Cao Bằng, Bắc Kạn, Quảng Ninh, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Yên Bái, Phú Thọ, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Lâm Đồng, Ninh Thuận, Bình Thuận.

Quy hoạch điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản trong bối cảnh mới

Cán bộ địa chất & khoáng sản đang chụp mẫu đá để nghiên cứu

Hay nhiệm vụ "Quan trắc thường xuyên môi trường phóng xạ các mỏ khoáng sản giai đoạn 2009 - 2020" đã xác lập được hiện trạng cũng như sự biến động các thành phần môi trường, trong đó đáng lưu ý đối với các mỏ phóng xạ và mỏ đất hiếm chứa phóng xạ là những loại hình khoáng sản có hàm lượng các nguyên tố phóng xạ, tiềm ẩn nhiều nguy cơ phát tán các chất phóng xạ ra môi trường; thành lập 01 cơ sở dữ liệu quan trắc môi trường phóng xạ. Cơ sở dữ liệu có khả năng tích hợp, lưu trữ toàn bộ các thông tin liên quan đến công tác quan trắc, tổng hợp thông tin, xây dựng đồ thị đối với từng thành phần quan trắc; trích dẫn, chiết xuất thông tin và bổ sung các thông tin mới, mới rộng (không gián hạn) đối tượng quản lý trên CSDL. Trên cơ sở đó đã cập nhật các dữ liệu được quan trắc trên 27 trạm quan trắc từ năm 2009 đến 2020 để quản lý, lưu trữ.

Các Đề án đánh giá chi tiết các diện tích có nguy cơ ô nhiễm môi trường phóng xạ trên địa bàn các tỉnh Nghệ An và Cao Bằng, vùng Tây Bắc Việt Nam, hoàn thành năm 2020, đã bàn giao tài liệu cho chính quyền địa phương có các khu vực, diện tích chứa khoáng sản độc phóng xạ có khả năng phát tán, gây hại để quản lý, quy hoạch và phát triển bền vững kinh tế xã hội, hạn chế đến mức thấp nhất.

Giai đoạn 1 của Đề án "Xây dựng bộ bản đồ môi trường phóng xạ tự nhiên tỷ lệ 1/250.000 cho toàn bộ lãnh thổ Việt Nam”  đã chi tiết cho một số khu vực trọng điểm: Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng, Ninh Thuận" hoàn thành năm 2020. Từ kết quả này đã thành lập được bộ Bản đồ vị trí và giá trị các thành phần phóng xạ môi trường, Bản đồ đẳng trị suất liều gamma ngoài trời (độ cao 1m và sát mặt đất), Bản đồ đẳng trị nồng độ radon ngoài trời (độ cao 1m và sát mặt đất). Kết quả thu được là tài liệu điều tra về môi trường phóng xạ, giúp cho các nhà quản lý, bảo vệ môi trường có cái nhìn tổng quát về môi trường phóng xạ thành phố Hà Nội, thành phố Hải Phòng, tỉnh Quảng Ninh và tỉnh Ninh Thuận làm cơ sở hoạch định đường lối chiến lược bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, việc điều tra mới dừng lại ở một số mỏ, phạm vi còn hạn chế, cần tiếp tục điều tra tại các mỏ đang khai thác, dừng khai thác để có những cảnh báo, đề xuất cụ thể các biện pháp ngăn chặn, phòng tránh, giảm thiểu tác hại của chúng.

Trong lĩnh vực địa chất môi trường, các nghiên cứu địa chất phục vụ cho y học ở nước ta (sử dụng một số loại đất đá, quặng để phòng bệnh, chữa bệnh; nguy cơ nhiễm bệnh do phóng xạ, nguyên tố độc hại) hầu như còn bỏ ngỏ, chưa có sự đầu tư, nghiên cứu để đánh giá ở nước ta có tiềm năng hay không. Đây là vấn đề cần tiếp tục đầu tư nghiên cứu trong bối cảnh mới hiện nay.

 Diệp Anh

Tin tức

Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11: KTXH 11 tháng đạt nhiều kết quả quan trọng

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà và Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn làm việc về sắp xếp tổ chức, bộ máy 2 viện hàn lâm khoa học

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình dự Festival Hoa Đà Lạt

Chủ tịch nước Lương Cường thăm và làm việc tại tỉnh Thanh Hoá

Tài nguyên

Khẩn trương hoàn thiện dự thảo Nghị định sửa đổi 2 Nghị định quản lý tài nguyên biển

Bộ TN&MT làm việc với UBND tỉnh Thái Nguyên về công tác quản lý đất đai và tài nguyên nước

Nhanh chóng đưa Luật Địa chất và Khoáng sản vào thực tiễn cuộc sống

Bộ TN&MT tổ chức Hội nghị phổ biến, tuyên truyền Luật Tài nguyên nước, Luật Đất đai

Môi trường

Cà Mau khởi động dự án chống sạt lở, hoàn thiện đê biển Tây

Bắc Giang cơ bản kiểm soát nguồn ô nhiễm

Hiện thực hóa các mục tiêu bảo vệ môi trường

Nâng cao nhận thức bảo vệ “bạn đồng hành” trong thiên tai

Video

Nâng cao công tác quản lý nhà nước về môi trường và hỗ trợ các doanh nghiệp

Phụ nữ tiên phong trong phát triển kinh tế tuần hoàn

Chuyển đổi năng lượng xanh, hướng tới mục tiêu Net Zero

Dương Kinh (Hải Phòng): Đi tìm lời giải trong việc thu hồi đất tại phường Hòa Nghĩa

Khoa học

Giải pháp thúc đẩy phân loại chất thải rắn sinh hoạt theo luật Bảo vệ môi trường năm 2020

Ứng dụng công nghệ khoáng, vi sinh và nước xử lý ô nhiễm môi trường chăn nuôi

Đánh giá ảnh hưởng môi trường của một số ao nuôi tôm khu vực phía Nam huyện Nhà Bè

Khảo sát quá trình lên men nghệ mật ong ở một số môi trường khác nhau

Chính sách

Giá khoáng sản quan trọng tăng và triển vọng doanh nghiệp khai khoáng trong nước

Tăng cường đôn đốc thu ngân sách các khoản liên quan đến đất đai trong tháng cuối năm 2024

Bộ Nội vụ triển khai nghị định về tổ chức, hoạt động và quản lý hội vừa có hiệu lực

Thanh Hóa: Khai sai thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường Công ty Hồng Phượng bị truy thu hơn 600 triệu đồng

Phát triển

Khánh thành Trung tâm Dữ liệu Đồng bằng sông Cửu Long: Hành trình kiến tạo tương lai bền vững

Tuần lễ hồng tại Nhiệt điện Thái Bình trọn vẹn nghĩa tình

Bộ Tài nguyên và Môi trường làm tốt công tác chuyển đổi số trong ngành

Bộ TN&MT: Quyết liệt triển khai các nhiệm vụ, dự án lớn về chuyển đổi số và hoàn thiện cơ sở dữ liệu tài nguyên và môi trường

Diễn đàn

Thời tiết ngày 8/12: Miền Bắc chìm sâu trong giá rét, có nơi dưới 10 độ

Thời tiết ngày 7/12: Không khí lạnh tràn về, Bắc Bộ mưa rét

Tin mới nhất về Gió mùa Đông Bắc ngày 7/12

Thời tiết ngày 6/12: Không khí lạnh tràn về, Bắc Bộ mưa rét

Kinh tế xanh

Miến Dong sạch Trung Kiên: Sản phẩm sạch, an toàn cho sức khỏe và môi trường