Tháo gỡ khó khăn trong tích tụ đất đai

Ngày 11/01/2019 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Nghị quyết số 13 về tích tụ, tập trung đất đai để phát triển nông nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Từ cơ chế, chính sách khuyến khích và kích cầu của tỉnh Thanh Hóa, nhiều địa phương đã triển khai áp dụng, tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân tích tụ ruộng đất sản xuất tập trung đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Tích tụ, tập trung đất đai để phát triển nông nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao

Tuy nhiên, trong quá trình tích tụ đất đai ở các địa phương vẫn còn những khó khăn, vướng mắc như: Hệ thống kết cấu hạ tầng như thủy lợi, cơ sở sản xuất, dịch vụ, chế biến, bảo quản nông sản,... chưa đáp ứng được yêu cầu sản xuất; việc ứng dụng tiến bộ hoa học kỹ thuật và nhân rộng các mô hình sản xuất trong lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản còn hạn chế; thiếu doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất nông nghiệp và bao tiêu sản phẩm cho nông dân. Chất lượng dịch vụ của các hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp chưa cao.

Từ Nghị quyết số 13 của Ban Thường vụ tỉnh ủy Thanh Hóa, nhiều giải pháp đã được đề ra nhằm triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết này. Trong đó, HĐND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Nghị quyết số 192 ngày 16/10/2019 về cơ chế chính sách khuyến khích tích tụ, tập trung đất đai. Chính sách hỗ trợ một phần kinh phí thuê đất, chuyển nhượng đất để khuyến khích tích tụ, tập trung đất đai, phát triển nông nghiệp quy mô lớn công nghệ cao đối với lĩnh vực trồng trọt, nuôi trồng thủy sản.

Tỉnh Thanh Hóa đã ban hành nhiều cơ chế chính sách khuyến khích tích tụ, tập trung đất đai

Việc tích tụ, tập trung đất đai để nâng cao giá trị kinh tế trên diện tích đất canh tác là xu hướng tất yếu trong sản xuất nông nghiệp của tỉnh. Nhiệm vụ này đã được thực hiện rộng khắp ở 27/27 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh. Theo thống kê của Sở NN&PTNT, đến tháng 12/2023 toàn tỉnh đã tích tụ được 49.148,3 ha đất nông nghiệp. Đây chính là điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng đồng bộ các giải pháp kỹ thuật vào sản xuất, tổ chức lại sản xuất theo hướng liên kết hữu cơ giữa cây trồng, vật nuôi gắn với thị trường tiêu thụ, tạo nên những mô hình hiệu quả kinh tế vượt trội.

Nhiều mô hình tích tụ đất đai đạt hiệu quả

Tại Thanh Hóa, việc tích tụ ruộng đất đã và đang góp phần thúc đẩy sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, bền vững theo chuỗi giá trị, nâng cao hiệu quả để xây dựng thành công nhiều thương hiệu cho các sản phẩm nông nghiệp, thu hút các tổ chức, cá nhân đầu tư vào nông nghiệp, góp phần đẩy mạnh chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, tăng giá trị thu nhập trên một đơn vị diện tích.

Điển hình như xã Đông Tiến, huyện Đông Sơn mấy năm gần đây dần định hình khu sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, có quy mô 4,4ha, trong đó có 2ha chuyên canh dưa vàng, dưa chuột baby, lan hồ điệp trong nhà màng. Hợp tác xã dịch vụ cơ giới hóa nông nghiệp Đông Tiến thuê đất công, tiếp nhận chuyển nhượng đất của nông hộ liền kề, tạo quỹ đất tập trung để sản xuất nông nghiệp hữu cơ, nông sản hàng hóa, công nghệ cao, cho lợi nhuận 1 tỷ đồng/ha/năm. Với diện tích nhà màng hơn 1.000m² mô hình trồng rau thủy canh tại thôn Hiệp Khởi, xã Đông Tiếnnổi lên như một điểm sáng trong công nghệ trồng sau sạch. Bên cạnh những ưu điểm vượt trội về năng suất, mô hình trồng rau thủy canh còn thân thiện môi trường do hoàn toàn không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Nhiều kỹ thuật, công nghệ cao đã được ứng dụng vào sản xuất 

Từ năm 2020 đến nay, nhờ có các cơ chế, chính sách hỗ trợ kịp thời của tỉnh, việc tích tụ, tập trung đất đai, phát triển nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao trên địa bàn huyện Yên Định, đã đạt được những kết quả hết sức quan trọng. Toàn huyện đã tích tụ tập trung được 1.468 ha đất nông nghiệp, để phát triển nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao (đạt 73,4% chỉ tiêu đề ra trong cả nhiệm kỳ); trong đó, có nhiều mô hình nổi bật như: Mô hình 35ha sản xuất lúa hữu cơ tại các xã Định Long, Định Tiến, Quý Lộc, hiệu quả kinh tế cao hơn 1,5 lần so với trồng lúa thương phẩm.

Ngoài ra, còn rất nhiều các mô hình liên kết theo chuỗi giá trị trong sản xuất hạt giống lúa lai F1, giống lúa thuần và lúa thương phẩm tại các huyện Yên Định, Hoằng Hóa, Thiệu Hóa, Thọ Xuân, Nông Cống... đã tăng hiệu quả kinh tế từ 1,2 đến 1,5 lần so với sản xuất thông thường, lợi nhuận cao hơn từ 30 đến 50 triệu đồng/ha; mô hình tích tụ đất để trồng cây ăn quả có múi tại các huyện Thọ Xuân, Thạch Thành, Như Xuân... cho thu nhập 500 triệu đồng/ha, lợi nhuận 350 triệu đồng/ha; mô hình trồng cây dược liệu tại huyện Triệu Sơn cho thu nhập 400 triệu đồng/ha/năm; nhiều mô hình tích tụ để nuôi trồng thủy sản giá trị tăng khoảng 30%.

Mô hình trồng rau thủy canh được đánh giá hiệu quả, thân thiện với môi trường

Có thể thấy, nhờ có tích tụ tập trung đất đai hiệu quả, nên tỉnh Thanh Hóa thời gian qua đã áp dụng nhiều kỹ thuật, công nghệ cao đã được ứng dụng vào sản xuất như sử dụng chế phẩm sinh học trong xử lý đất, ủ phân hữu cơ, áp dụng quy trình quản lý cây trồng tổng hợp, sản xuất rau quả trong nhà màng, biện pháp tưới và cung cấp dinh dưỡng tự động, cơ giới hóa đồng bộ các khâu trong sản xuất với quy mô ngày càng lớn. Sản xuất chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao theo quy trình khép kín đảm bảo an toàn dịch bệnh và bảo vệ môi trường.

Hoàng Anh