Tại chương trình Kỳ họp thứ 6, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023, dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024, Đại biểu Tạ Đình Thi - Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội đánh giá cao và bày tỏ nhất trí với Báo cáo của Chính phủ và Báo cáo của Ủy ban Kinh tế về việc đánh giá giữa nhiệm kỳ, kết quả triển khai kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025 và tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 2023, dự kiến kế hoạch năm 2024. Tuy nhiên, có một vấn đề mà đại biểu Tạ Đình Thị băn khoăn nhận thấy vấn đề biển, đảo ít được đề cập, cụ thể là trong công tác quy hoạch.

Đại biểu Tạ Đình Thi nêu rõ, Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã thông qua Nghị quyết số 36 ngày 22/10/2018 về chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, đây là chủ trương lớn của Đảng, được cử tri, nhân dân các cấp, các ngành, nhất là các địa phương có biển rất mong muốn và kỳ vọng chiến lược sẽ tạo ra những bước phát triển đột phá,...

Kinh tế biển là một trong bốn trụ cột tăng trưởng của nước ta dựa trên tiềm năng kinh tế quốc gia, thời cơ của thời đại bên cạnh ba trụ cột gồm có nông nghiệp nhiệt đới, du lịch và đô thị. Hiện nay, Ban Kinh tế Trung ương đã tiến hành sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết số số 36-NQ/TW về “Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, Chính phủ chuẩn bị trình Quốc hội thông qua Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và xem xét, phê duyệt quy hoạch khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên vùng bờ. Đồng thời các ngành, địa phương có biển đã và đang lập quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch tỉnh. Những quy hoạch này sẽ là tiền đề quan trọng để cụ thể hóa những mục tiêu của Chiến lược.

Đại biểu Tại Đình Thi

Bên cạnh đó, đến nay đã có 37/42 quy hoạch ngành quốc gia, 4 quy hoạch vùng liên quan trực tiếp đến biển trong số 6 quy hoạch vùng kinh tế - xã hội, 27/28 quy hoạch tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có biển đã được phê duyệt hoặc đang được xem xét, phê duyệt. Qua nghiên cứu và khảo sát, đại biểu Tạ Đình Thi cho rằng những vấn đề biển, đảo cần được quan tâm nhiều hơn nữa trong các quy hoạch trên.

Đại biểu Tạ Đình Thi cho rằng, vấn đề này còn gặp một số khó khăn, thách thức như: Những quy hoạch liên quan tới khai thác và sử dụng tài nguyên biển và hải đảo liên quan tới tích chất liên ngành, liên vùng, tuy nhiên tư duy, tiếp cận chủ yếu mang tính chất đơn ngành, cục bộ và địa phương; thông tin dữ liệu đầu chưa đồng bộ, thiếu cả về số lượng, chất lượng dẫn tới việc đánh giá hiện trạng, tiềm năng tài nguyên biển phục vụ công tác dự báo, xây dựng quy hoạch khó đảm bảo chất lượng theo yêu cầu.

Theo Đại biểu Tạ Đình Thi, đến nay nước ta mới khảo sát, điều tra được 37% diện tích biển ở bản đồ tỷ lệ 1/500.000, thông tin dữ liệu tài nguyên về biển còn chưa đấy đủ, đặc biệt là năng lượng tái tạo, đa dạng sinh học biển,… kinh phí đầu tư công tác này chỉ đạt 50% tổng số kinh phí, dự toán đã phê duyệt trong hơn 10 năm qua.

Bên cạnh đó, các quy hoạch hiện đang được lập đồng thời, việc tích hợp các quy hoạch gặp nhiều khó khăn, có thể dẫn tới sự thiếu đồng bộ, liên thông, thống nhất,… như giữa vận tải biển với nuôi trồng thủy sản, vùng bảo vệ với vùng phát triển kinh tế,…Ngoài ra, việc phân định ranh giới trên biển còn gặp nhiều khó khăn làm ảnh hưởng tới việc xây dựng các quy hoạch trên biển, không rõ trách nhiệm giữa Trung ương và địa phương, giữa các địa phương có biển với nhau.

Để tranh thủ và phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của biển cho phát triển bền vững đất nước, khắc phục những bất cập, Đại biểu Tạ Đình Thi đề nghị, cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện, cập nhật các quy hoạch chú trọng vấn đề biển, đảo theo đúng chủ trương của Đảng. Đồng thời, hoàn thiện và sớm đưa vào vận hành cơ chế điều phối liên ngành, liên địa phương có biển, tổ chức phân định ranh giới hành chính trên biển giữa các địa phương làm cơ sở quản lý biển một cách hiệu quả.

Ưu tiên đầu tư cho công tác điều tra cơ bản, nghiên cứu khoa học, thông tin dữ liệu biển và hải đảo theo đúng chương trình, đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt để phục vụ tốt cho công tác cập nhật, điều chỉnh quy hoạch.

Tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật liên quan, trong đó có việc tổng kết, sửa đổi Luật Tài nguyên môi trường biển và hải đảo nhằm kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng về phát triển bền vững kinh tế biển.

Bảo Trâm (lược ghi)