Diễn đàn có sự tham ra của Lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường; Trưởng đại diện các đối tác phát triển; Đại sứ; đại diện các doanh nghiệp lớn; các tổ chức phi Chính phủ (NGO); Trường đại học; Viện nghiên cứu và các chuyên gia đầu ngành về kinh tế tuần hoàn cùng các cơ quan thông tấn báo chí đến dự và đưa tin.

Quang cảnh Diễn đàn

Thực hiện kinh tế tuần hoàn là nhiệm vụ liên ngành và là trách nhiệm của toàn xã hội với sự vào cuộc của các cấp chính quyền, Bộ, ngành, địa phương, tổ chức, cá nhân,... Phát triển kinh tế tuần hoàn đã được xác định là một trong những định hướng ưu tiên để thực hiện mục tiêu chung nhằm quản lý chất thải, sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu trong giai đoạn phát triển tiếp theo của đất nước.

Trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến những tác động nặng nề của khủng hoảng khí hậu và ô nhiễm môi trường, tại Hội nghị COP29 với chủ đề “Đoàn kết vì một thế giới xanh”, các nguyên thủ quốc gia, các học giả và tổ chức quốc tế đã cùng thảo luận và đạt được những cam kết quan trọng nhằm hiện thực hóa mục tiêu giảm mạnh phát thải khí nhà kính và đưa phát thải ròng về “0” vào năm 2050.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Quý Kiên phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế tuần hoàn lần thứ 3 (năm 2024)

Tại Diễn đàn, Thứ trưởng Trần Quý Kiên cho biết, là một bên tham gia tích cực và có trách nhiệm trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, để thực hiện cam kết này, Việt Nam chủ động xây dựng, ban hành nhiều cơ chế chính sách thúc đẩy chuyển đổi xanh, tăng trưởng xanh và đạt nhiều kết quả quan trọng sau nhiều năm triển khai.

Trong những năm qua, phát triển kinh tế tuần hoàn (KTTH) ở Việt Nam đã sớm nhận được sự quan tâm, định hướng và chỉ đạo thống nhất của Đảng và Nhà nước. Phát triển KTTH đã được xác định là một trong những định hướng ưu tiên để thực hiện mục tiêu chung nhằm quản lý chất thải, sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo vệ môi trường (BVMT), phòng chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu trong giai đoạn phát triển tiếp theo của đất nước. Cụ thể hóa, Luật BVMT năm 2020 với những quy định pháp lý hóa việc thúc đẩy thực hiện KTTH đã nhận được sự ủng hộ, quan tâm của các Bộ, ngành, các hiệp hội ngành nghề và cộng đồng doanh nghiệp, hợp tác xã và các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Bên cạnh đó, KTTH đã được lồng ghép vào các chiến lược, chương trình, đề án, quy hoạch, kế hoạch phát triển của các ngành, lĩnh vực và địa phương. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã xác định xây dựng kinh tế tuần hoàn là một trong những định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045.

Theo Thứ trưởng Trần Quý Kiên, trong thời gian qua, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan ngang Bộ tổ chức xây dựng dự thảo Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện KTTH trình Thủ tướng Chính phủ ban hành, tập trung vào các nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, chú trọng đến kiến tạo thể chế, cụ thể hóa quy định trong Luật BVMT 2020 về trách nhiệm của nhà sản xuất, nhà phân phối; quản lý dự án theo vòng đời, thiết lập lộ trình xây dựng và áp dụng quy chuẩn, tiêu chuẩn về môi trường, nhấn mạnh việc thúc đẩy quan hệ hợp tác giúp doanh nghiệp tiếp cận với các cơ hội tiếp nhận hỗ trợ về tài chính và công nghệ để triển khai KTTH; đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng doanh nghiệp và người dân về KTTH. 

"Hiện thực hóa Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện kinh tế tuần hoàn sẽ góp phần tạo động lực cho đổi mới sáng tạo và cải thiện năng suất lao động; phát triển các thực hành tốt, tạo dựng văn hóa và lối sống xanh, đồng thời thúc đẩy tạo việc làm xanh và phát triển chuỗi giá trị mới trong lĩnh vực kinh tế tuần hoàn", Thứ trưởng Trần Quý Kiên khẳng định!.

Tại Diễn đàn, ông nêu rõ, thực hiện kinh tế tuần hoàn là nhiệm vụ liên ngành và là trách nhiệm của toàn xã hội với sự vào cuộc của các cấp chính quyền, bộ, ngành, địa phương, tổ chức, cá nhân. Trong đó, Nhà nước đóng vai trò kiến tạo các nguồn lực như tài chính, nghiên cứu, phát triển ứng dụng, chuyển giao công nghệ và sản xuất thiết bị, đào tạo nguồn lực, cung cấp nền tảng thông tin, dữ liệu về kinh tế tuần hoàn cho các doanh nghiệp trong nước..., tạo không gian, động lực và điều kiện cho quá trình chuyển đổi, ứng dụng mô hình kinh tế tuần hoàn.

Các tổ chức và cá nhân là động lực dẫn dắt thực hiện KTTH. Đặc biệt, các doanh nghiệp đóng vai trò tiên phong trong việc đổi mới sáng tạo mô hình kinh doanh, nhằm hình thành một chuỗi giá trị tuần hoàn hơn. Việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo sẽ góp phần hiện thực hóa KTTH ở Việt Nam, tạo nền tảng để giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa kinh tế với môi trường, giữa con người với tự nhiên trong bối cảnh mới.

Phát biểu tại phiên toàn thể, bà Ramla Khalidi, Đại diện thường trú, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), nhấn mạnh: Để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn, Việt Nam cần ưu tiên 4 con đường chính.

Bà Ramla Khalidi, Đại diện thường trú Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), phát biểu

Thứ nhất, lồng ghép thiết kế sinh thái vào các chính sách và đưa các chính sách mục tiêu có thể đo lường được vào lộ trình kinh tế tuần hoàn của Việt Nam, thúc đẩy đổi mới và khả năng cạnh tranh.

Thứ hai, cần ưu tiên các ngành chính như nông nghiệp, điện tử, nhựa, dệt may và vật liệu xây dựng để giúp Việt Nam đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và mở ra các cơ hội cho tăng trưởng bền vững và khả năng thích ứng lâu dài.

Thứ ba, đảm bảo các cải cách thể chế hiện hiệu quả  và cấu trúc quản trị hợp lý sẽ giảm bớt rào cản và tạo ra một môi trường thúc đẩy đổi mới, động lực thiết yếu cho nền kinh tế tuần hoàn.

Cuối cùng, quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn là nỗ lực của toàn xã hội. Bà Ramla Khalidi cho rằng, Việt Nam phải tiếp tục đặt con người và công bằng xã hội vào trung tâm trong thúc đẩy các mối quan hệ đối tác như Đối tác hành động về nhựa quốc gia và mạng lưới kinh tế tuần hoàn Việt Nam để biến tầm nhìn thành hành động. Việt Nam cũng phải tiếp tục tạo cơ hội cho các cuộc đối thoại đa ngành và đa bên liên quan, thúc đẩy sự tham gia và quyền sở hữu của toàn xã hội.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Quý Kiên trao cup lưu niệm cho các tổ chức/đối tác đồng hành cùng diễn đàn Kinh tế tuần hoàn 2024

Diễn đàn với chủ đề “Thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam - Từ Kế hoạch đến hành động", Diễn đàn Kinh tế tuần hoàn Việt Nam 2024 gồm 1 Phiên toàn thể và 3 Hội thảo chuyên đề. Qua đó, phản ánh bức tranh tổng thể về các định hướng, cơ chế chính sách cũng như hiện trạng và các giải pháp sáng tạo thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam; vai trò của khu vực tư nhân trong việc thực hiện nền kinh tế tuần hoàn.

Các đại biểu khách mời đã có những tham luận tại Diễn đàn

Tại Diễn đàn, các đối tác trong nước và quốc tế cùng nhau thảo luận về con đường chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn và cách thức thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam, góp phần đưa Việt Nam trở thành quốc gia tiên phong trong khu vực ASEAN thiết lập một khung thể chế, pháp luật toàn diện cho kinh tế tuần hoàn.

Trong buổi chiều, Diễn đàn tiếp tục được chia thành 3 phiên chuyên đề tập trung vào các nội dung: (i) Thiết kế theo hướng kinh tế tuần hoàn (vật liệu thay thế); (ii) Sản xuất và tiêu dùng bền vững (tái sử dụng, tái nạp, dịch vụ, công cụ số, thị trường...) và (iii) Biến chất thải thành tài nguyên (phân loại và tái chế).

Một số hình ảnh tại Diễn đàn:

Ông Chana Poomee, Giám đốc cấp cao phát triển bền vững,Tập đoàn SCG phát biểu

Các đại biểu khách mời tham dự Diễn đàn

Phát triển kinh tế tuần hoàn cũng đang nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của cộng đồng quốc tế để ứng phó với thách thức về cạn kiệt nguồn tài nguyên, suy thoái và ô nhiễm môi trường, tác động của biến đổi khí hậu. Thứ trưởng kỳ vọng vào sự hợp tác chặt chẽ trong triển khai những sáng kiến, nghiên cứu liên quan đến kinh tế tuần hoàn trong thời gian tới.

"Việt Nam mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế trong xây dựng chính sách, pháp luật có liên quan đến kinh tế tuần hoàn, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, ứng dụng triển khai các mô hình kinh tế tuần hoàn và tiến hành công tác truyền thông về kinh tế tuần hoàn trong bối cảnh thế giới đang gặp nhiều biến động,".

Sỹ Tùng