Ngày 5/1/2023, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà đã được Quốc hội phê chuẩn bổ nhiệm Phó Thủ tướng nhiệm kỳ 2021-2026. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tiếp tục được Đảng, Nhà nước giao kiêm nhiệm Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường đến ngày 22/5/2023.

Trong thời gian gần 2 nhiệm kỳ làm Bộ trưởng Bộ TN&MT, Phó Thủ tướng Chính phủ kiêm Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà đã luôn phát huy tinh thần dân chủ, tập trung trí tuệ nguồn lực, quan tâm gần gũi với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của Bộ; chỉ đạo, lãnh đạo quyết liệt, khoa học, hiệu quả; thực hiện quản lý tốt trên các lĩnh vực quản lý nhà nước, để lại nhiều thành tựu, dấu ấn quan trọng cho Bộ và Ngành TN&MT, đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Năm 2016, khi vừa được Quốc hội phê chuẩn làm Bộ trưởng Bộ TN&MT, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đã phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức như: Sự cố môi trường biển gây hậu quả nghiêm trọng tại 4 tỉnh miền Trung; hạn hán diễn ra gay gắt tại các tỉnh Tây Nguyên, Nam Trung Bộ; xâm nhập mặn chưa từng có ở đồng bằng sông Cửu Long; thiên tai khốc liệt, cực đoan và dị thường tại nhiều nơi trên cả nước đặt ra những thách thức to lớn về an ninh môi trường, an ninh nguồn nước. Biến đổi khí hậu, suy thoái hệ sinh thái tự nhiên, đại dịch Covid-19 đã trở thành “khủng hoảng kép”, tác động nghiêm trọng đến mọi mặt đời sống, sản xuất kinh doanh trên phạm vi toàn cầu và Việt Nam.

Tuy nhiên, “lửa thử vàng, gian nan thử sức”, bám sát các nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ... với tinh thần vì người dân và doanh nghiệp, Bộ và toàn ngành TN&MT dưới sự lãnh đạo của Bộ trưởng Trần Hồng Hà đã chuyển từ bị động khắc phục những tồn tại, hạn chế, sang chủ động công tác tham mưu, xây dựng và ban hành chính sách, pháp luật, giải quyết các vướng mắc, gỡ bỏ điểm nghẽn, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp; đồng thời đoàn kết, thống nhất, tổ chức thực hiện đồng bộ, quyết liệt, bài bản và khoa học các nhiệm vụ, giải pháp, phát huy các nguồn lực tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Kế thừa những thành quả của các thế hệ đi trước, với bản lĩnh chính trị và kinh nghiệm quản lý từ trung ương tới địa phương, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đã chủ động nắm bắt thuận lợi và thời cơ, bám sát thực tiễn phát triển của đất nước cũng như xu hướng quốc tế; đã quyết liệt chỉ đạo công tác xây dựng chính sách pháp luật, quy hoạch, chiến lược cơ bản được hoàn thiện đồng bộ trên tất cả 9 lĩnh vực; với tư duy chuyển từ thắt chặt quản lý sang kiến tạo môi trường thuận lợi, dẫn dắt và thúc đẩy phát triển, tạo dư địa, động lực mới để giải phóng các nguồn lực tài nguyên cho phát triển kinh tế - xã hội, thúc đẩy chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng phát triển bền vững, kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu.

Năm 2022, trong bối cảnh khu vực và thế giới gặp nhiều khó khăn, tăng trưởng kinh tế của đất nước đạt 8,02%. Đây là năm GDP của Việt Nam cao nhất trong vòng 10 năm qua. Nhóm đối tác quốc tế cũng cam kết huy động 15,5 tỷ USD từ nguồn tài chính công và tư nhân trong 3-5 năm để hỗ trợ Việt Nam đạt phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050. Đó là những tín hiệu khởi sắc trong phát triển kinh tế và môi trường, trong đó có phần đóng góp quan trọng của ngành TN&MT nói chung và Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà nói riêng.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, hệ thống chính sách, pháp luật trên các lĩnh vực của ngành đã được rà soát trên tinh thần xoá bỏ các rào cản, tạo thuận lợi cho sự phát triển của doanh nghiệp và mỗi người dân. Những văn bản pháp luật gây trở ngại, tốn kém, không phù hợp với thực tiễn cuộc sống, nếu thuộc quyền hạn của Bộ sẽ được sửa đổi hoặc thậm chí huỷ bỏ. Trong trường hợp các văn bản này thuộc thẩm quyền của các cấp cao hơn, sẽ được kiến nghị giải quyết sớm nhất. Việc kiện toàn hệ thống chính sách, pháp luật về TN&MT bước đầu mang lại hiệu quả tích cực.

Bộ TN&MT đã tham mưu cho Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ ban hành nhiều chủ trương, chính sách lớn mang tầm chiến lược dài hạn cho giai đoạn phát triển mới của đất nước như: Nghị quyết số 120/NQ-CP ngày 17/11/2017 của Chính phủ về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu; Nghị quyết số 36/NQ-TW ngày 22/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương về phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Chỉ thỉ số 10-CT/TW ngày 25/9/2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác khí tượng thuỷ văn đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ tổ quốc; Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 10/02/2022 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược địa chất, khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 40/NQ-CP ngày 27/3/2023 của Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển ngành Đo đạc và Bản đồ Việt Nam và xây dựng hạ tầng dữ liệu không gian địa lý quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045...

Đặc biệt, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua lần 1, dự kiến trình Quốc hội thông qua lần 2 tại Kỳ họp thứ 5 Quốc hội khoá XV. Đây là đạo luật rất quan trọng, tác động trực tiếp đến mọi mặt của đời sống chính trị, kinh tế, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh của đất nước.

Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã được tổ chức lấy ý kiến Nhân dân rộng rãi. Bộ trưởng Trần Hồng Hà đã trực tiếp chỉ đạo, lãnh đạo công tác xây dựng dự thảo, biên tập, bổ sung; tổ chức nhiều hội thảo, hội nghị lấy ý kiến các bộ, ngành, các tổ chức chính trị xã hội, các địa phương...

Theo tinh thần chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, sửa Luật Đất đai phải đảm bảo phát triển bền vững của đất nước và các quyền lợi chính đáng của người dân, doanh nghiệp. Phó Thủ tướng đã trực tiếp chỉ đạo hội nghị lấy ý kiến ở các địa phương, khu vực trên cả nước như: Bắc Ninh, Quảng Bình, Gia Lai, Cần Thơ...

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ đạo: "Việc lấy ý kiến nhân dân phải có tinh thần cầu thị, trực tiếp lắng nghe ý kiến từ địa phương, tập trung vào những vấn đề trọng tâm, trọng điểm, từ đó đưa ra chính sách có tính đặc thù, phù hợp cho từng vùng, từng địa phương khi sửa đổi Luật đất đai". 

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, chuyển đổi xanh dựa trên nền tảng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế các bon thấp, kinh tế số là con đường phát triển bền vững, nâng cao nhận thức, ý thức và trách nhiệm của mỗi người dân, doanh nghiệp đối với công tác bảo vệ môi trường.

Với nhiều mô hình hiệu quả, tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được thu gom xử lý tăng trung bình 6%/năm; tỷ lệ thu gom xử lý chất thải rắn công nghiệp đạt 90%; tỷ lệ KCN, KCX đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn môi trường đạt 90%; số xã đạt tiêu chuẩn nông thôn mới về môi trường tăng 8,3%; nhiều dự án thu gom xử lý nước thải, bổ cập nước để phục hồi xanh hoá các dòng sông được triển khai thực hiện.

Với phương châm tài nguyên đất đai là nguồn lực cho mọi sự phát triển, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ trưởng Trần Hồng Hà, công tác quản lý đất đai đã thực hiện chuyển dịch hơn 230 nghìn ha đất sang các mục đích phi nông nghiệp, đáp ứng yêu cầu mặt bằng cho phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng, công nghiệp, dịch vụ, đô thị và nhà ở; đưa 926 nghìn ha đất chưa sử dụng vào sử dụng chủ yếu cho phát triển rừng. Đóng góp cho ngân sách nhà nước trong giai đoạn 2016 - 2021 từ đất đai là hơn 1.05 triệu tỷ đồng, từ khoáng sản là hơn 21 nghìn tỷ đồng, từ tài nguyên nước là 11,76 nghìn tỷ đồng.

Nhiều di sản địa chất với nét đặc trưng đã được ghi danh trên bản đồ địa chất toàn cầu. Nghiên cứu khoa học địa chất, tài nguyên khoáng sản và năng lượng đã đạt nhiều thành tựu. Công tác điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản đã hoàn thành việc đo vẽ lập bản đồ địa chất và điều tra khoáng sản tỷ lệ 1:50.000 đạt hơn 80% diện tích đất liền, phát hiện hàng trăm điểm quặng có giá trị, nhiều điểm quặng đã chuyển sang điều tra đánh giá và thăm dò. Đặc biệt, việc phát hiện quặng đồng ở Kon Rẫy (Kon Tum) là một trong 10 sự kiện của ngành TN&MT năm 2017. 

Năm 2022, Bộ TN&MT và Bộ Công an thực hiện kết nối cơ sở dữ liệu đất đai và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Hệ thống đã được hoàn thành về cấu trúc, mô hình và nền tảng công nghệ thông tin để kết nối, tích hợp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến từ cơ sở dữ liệu đất đai và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trên hệ thống Cổng Dịch vụ công quốc gia và Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh.

Theo đó, đã thực hiện thành công hàng nghìn giao dịch và khai thác, tra cứu, xác thực thông tin điện tử đạt mức độ 4. Đến nay, 56 tỉnh, thành phố với 309 đơn vị hành chính cấp huyện, 4.267 đơn vị hành chính cấp xã, phường được kết nối với 18 trường nội dung thông tin nghiệp vụ đất đai và dân cư. 

Hoạt động tri ân, thăm hỏi, tặng quà các gia đình thương binh, liệt sĩ, mẹ Việt Nam anh hùng, gia đình có công với cách mạng được Bộ trưởng Trần Hồng Hà quan tâm tổ chức thường xuyên. Đây là việc làm thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc ta nhằm bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc trước những cống hiến, hy sinh của các liệt sĩ, thương bệnh binh và người có công với cách mạng trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng tổ quốc.

Bộ trưởng cho biết, trong những năm qua, Bộ TN&MT có nhiều hoạt động tri ân các gia đình liệt sĩ, mẹ Việt Nam Anh hùng, thương bệnh binh, người có công với cách mạng trên cả nước. Tuy nhiên, Bộ TN&MT nhận thấy so với những hy sinh mất mát lớn lao của các liệt sĩ, thương bệnh binh, gia đình người có công, bấy nhiêu thôi vẫn là chưa đủ. Lĩnh hội tâm ý của Bộ trưởng, lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động Bộ TN&MT sẽ gắng sức làm tốt hơn nữa công tác đền ơn, đáp nghĩa, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ để đáp lại sự hy sinh mất mát của các thế hệ cha anh đi trước.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà rất quan tâm, trăn trở đến cuộc sống người dân, đặc biệt là những dân nghèo có cuộc sống khó khăn do ảnh hưởng của thiên tai, bão lũ. Năm 2019, trận mưa lũ lịch sử khiến các tỉnh miền Trung chìm trong biển nước, hơn 15.000 ngôi nhà bị ngập, 3.700 hộ phải sơ tán, 12.000 ha lúa bị ngập, 900 trường không tổ chức được khai giảng, Bộ trưởng cùng đoàn công tác đã đến thăm và chia sẻ những khó khăn, vất vả với bà con nhân dân tại xã Quảng Lộc, TX. Ba Đồn chịu nhiều mất mát trong thời gian qua. Bộ trưởng Trần Hồng Hà đã thăm hỏi, động viên và tặng quà các gia đình bị thiệt hại do lũ gây ra.