Lời kêu gọi toàn cầu bảo vệ đa dạng sinh học và tài nguyên thiên nhiên

Trong bài phát biểu khai mạc, Tổng thống Colombia Gustavo Petro đã nhấn mạnh hậu quả nghiêm trọng của các khủng hoảng môi trường đan xen, làm suy giảm hệ sinh thái, đe dọa sức khỏe con người và làm suy yếu sự phát triển bền vững. Ông kêu gọi các quốc gia phát triển cung cấp tài chính cho các nước đang phát triển để bảo tồn đa dạng sinh học và nhấn mạnh vai trò quan trọng của khu vực tư nhân trong việc bảo vệ đa dạng sinh học và tài nguyên thiên nhiên. Tổng thư ký LHQ António Guterres cũng nhấn mạnh mối liên kết mật thiết giữa con người và thiên nhiên, kêu gọi các hành động chung nhằm bảo vệ đa dạng sinh học thông qua quản lý tài nguyên bền vững, bảo tồn, và chia sẻ công bằng lợi ích từ nguồn gen.

Tổng thư ký LHQ António Guterres phát biểu tại Phiên họp cấp cao của COP 16  hôm 29/10

Chủ đề “Hòa bình với thiên nhiên” tại COP16 phản ánh cam kết huy động mọi thành phần trong xã hội, đặc biệt là cộng đồng địa phương và người bản địa, nhằm đảo ngược tình trạng mất mát đa dạng sinh học, phục hồi các hệ sinh thái suy thoái và bảo vệ các loài động vật hoang dã. Các nhà lãnh đạo tại hội nghị cam kết đẩy nhanh triển khai Khung Đa dạng sinh học Toàn cầu Côn Minh-Montreal (KMGBF), được thông qua tại COP15 ở Canada. KMGBF kêu gọi bảo vệ 30% diện tích đất liền, biển và nước ngọt trên toàn cầu thành các khu bảo tồn vào năm 2030. Khung này cũng thúc đẩy việc khôi phục các hệ sinh thái quan trọng như rừng mưa và đất ngập nước – các khu vực đóng vai trò thiết yếu trong duy trì đa dạng sinh học và điều hòa khí hậu.

Sáng kiến của Colombia: Liên minh toàn cầu vì “Hòa bình với thiên nhiên”

Là nước chủ nhà của COP16, Colombia đã công bố sáng kiến “Liên minh thế giới vì hòa bình với thiên nhiên: Lời kêu gọi sự sống,” một bước tiến quan trọng nhằm khuyến khích các chính sách và chiến lược toàn diện để bảo tồn đa dạng sinh học. Sáng kiến này kêu gọi các quốc gia hành động mạnh mẽ trước những thách thức về đa dạng sinh học và khuyến khích những con đường phát triển bền vững phù hợp với tầm nhìn về sự hài hòa với thiên nhiên của Colombia. Sáng kiến của Colombia cũng đặt trọng tâm vào quá trình chuyển đổi năng lượng như một mục tiêu lâu dài, dù mang lại lợi nhuận kinh tế chậm hơn.

Tổng thống Colombia Gustavo Petro phát biểu khai mạc phiên họp cấp cao ngày 29/10

Một trọng tâm quan trọng khác của COP16 là vấn đề tài chính cho đa dạng sinh học. Theo ông Juan Bello, Giám đốc khu vực Mỹ Latinh và Caribe của Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP), các nỗ lực bảo tồn đa dạng sinh học cần đến khoảng 700 tỷ USD trên toàn cầu, trong đó khoảng 200 tỷ USD mỗi năm. Ngoài ra, cần tái phân bổ 500 tỷ USD trong các khoản trợ cấp từ các ngành gây tổn hại cho đa dạng sinh học, như thực phẩm và năng lượng, sang các giải pháp bền vững để thực hiện hiệu quả KMGBF.

Bộ trưởng Môi trường Colombia Susana Muhamad, Chủ tịch COP16, tuyên bố rằng các nước thành viên đã đồng ý đặt vấn đề bảo tồn đa dạng sinh học ngang tầm với cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, phản ánh sự nhận thức ngày càng cao về vai trò quan trọng của đa dạng sinh học trong việc giảm thiểu biến đổi khí hậu.

Vai trò tích cực của Việt Nam tại COP16 và thảo luận về tài chính đa dạng sinh học

Việt Nam, với sự đại diện của Bộ Tài nguyên và Môi trường (MONRE) cùng các đại biểu từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Ngoại giao, đã tham gia tích cực trong các cuộc đối thoại cấp Bộ trưởng của COP16 về thực hiện KMGBF, tài chính cho đa dạng sinh học, mối quan hệ giữa đa dạng sinh học và biến đổi khí hậu, cũng như tầm nhìn “Hòa bình với thiên nhiên”. Đoàn Việt Nam do Cục trưởng Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học Nguyễn Văn Tài dẫn đầu đã tham gia thảo luận về việc thiết lập các cơ chế tài chính bền vững để hỗ trợ các quốc gia đang phát triển, bao gồm cả Việt Nam, trong các sáng kiến bảo tồn đa dạng sinh học.

Đoàn đại biểu Việt Nam do Cục trưởng Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học Nguyễn Văn Tài dẫn đầu (Ảnh: NBCA)

Việt Nam đang thể hiện cam kết mạnh mẽ với các mục tiêu của KMGBF, hài hòa các nỗ lực bảo tồn trong nước với các mục tiêu toàn cầu. Qua việc thúc đẩy các kế hoạch hành động bảo tồn và hợp tác cùng các đối tác quốc tế, Việt Nam đang nỗ lực bảo tồn đa dạng sinh học song song với phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Đoàn đại biểu Việt Nam tham dự các sự kiện tại COP16 (Ảnh: NBCA)

Với sự tiếp tục của COP16, thế giới đang hướng về Colombia, nơi các nhà lãnh đạo, các bên liên quan và các tổ chức bảo tồn hy vọng đạt được các cam kết mang tính đột phá cho công tác bảo tồn đa dạng sinh học. Hội nghị lần này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc liên kết các nỗ lực bảo tồn đa dạng sinh học và biến đổi khí hậu trên toàn cầu, mở ra cam kết chung tay phục hồi hệ sinh thái và xây dựng một tương lai bền vững, hài hòa với thiên nhiên.

Hội nghị thu hút hơn 23.000 đại biểu từ hầu hết các quốc gia trên thế giới, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong nỗ lực ngăn chặn sự suy giảm đa dạng sinh học toàn cầu. Sự kiện lần này diễn ra trong bối cảnh các quốc gia đang tăng cường triển khai Khung Đa dạng sinh học Toàn cầu Kunming-Montreal (KMGBF) đã được thông qua tại CBD COP 15 năm 2022.

Diễn ra từ ngày 20/10 đến hết ngày 01/11/2024, hội nghị tập trung vào những mục tiêu nổi bật như bảo vệ 30% diện tích đất liền và đại dương, giảm thiểu các khoản trợ cấp gây hại, và phục hồi các hệ sinh thái đã bị suy thoái.

Ngọc Huyền