Biến đổi khí hậu khiến ngày dài hơn
16/07/2024TN&MTTheo nghiên cứu mới nhất được công bố trong Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ, sự tan chảy của băng đang làm chậm tốc độ quay của Trái Đất, khiến thời gian của một ngày dài hơn, và có thể gây gián đoạn đường truyền internet, các giao dịch tài chính và hệ thống GPS.
Tuy sự thay đổi độ dài của một ngày diễn ra ở quy mô mili giây nhưng cũng đủ để làm gián đoạn cuộc sống hiện đại
Sự tan chảy của các tảng băng ở Greenland và Nam Cực do hiện tượng nóng lên toàn cầu đã tái phân phối lượng nước từ các vĩ độ cao vào các đại dương, làm tăng lượng nước ở vùng gần xích đạo. Điều này khiến Trái Đất phình ra, làm chậm tốc độ quay và khiến ngày dài ra. Tuy sự thay đổi độ dài của một ngày chỉ diễn ra ở quy mô mili giây, nhưng đủ để gây gián đoạn internet, các giao dịch tài chính và hệ thống định vị GPS.
Các nghiên cứu khác cho thấy lượng khí thải carbon từ hoạt động của con người đang làm thu nhỏ tầng bình lưu. Giáo sư Benedikt Soja tại Viện Kỹ thuật Liên bang Thụy Sĩ nhận xét: "Có thể thấy tác động của con người lên toàn bộ hệ thống Trái Đất, không chỉ là cục bộ như sự gia tăng nhiệt độ, mà thực sự thay đổi cơ bản cách Trái Đất di chuyển trong không gian và quay".
Hiện nay, việc đo lường thời gian dựa trên đồng hồ nguyên tử để đạt sự chính xác. Tuy nhiên, độ dài của một ngày, tương đương một vòng quay của Trái Đất, đã thay đổi do thủy triều Mặt Trăng, tác động của khí hậu và một số yếu tố khác, như sự phục hồi chậm của lớp vỏ Trái Đất sau khi các tảng băng hình thành trong kỷ băng hà cuối cùng tan rã.
Giáo sư Soja cho biết: "Tất cả các trung tâm dữ liệu vận hành internet, thông tin liên lạc và các giao dịch tài chính đều dựa trên thời gian chính xác. Con người cũng cần sự chính xác về thời gian cho việc định vị, đặc biệt là cho vệ tinh và tàu vũ trụ."
Nghiên cứu cho thấy, trong thế kỷ 20, độ dài của một ngày tăng thêm từ khoảng 0,3 đến 1,0 mili giây mỗi thế kỷ (ms/cy). Nhưng từ năm 2000 trở đi, do băng tan nhanh hơn, một ngày lại dài thêm tới 1,3 mili giây mỗi thế kỷ.
Các nhà khoa học dự báo: "Sự thay đổi này sẽ duy trì ở mức khoảng 1,0 ms/cy trong vài thập kỷ tới, ngay cả khi lượng khí thải nhà kính được giảm mạnh." Nếu không cắt giảm khí thải, tốc độ chậm lại sẽ tăng lên 2,6 ms/cy vào năm 2100, vượt qua thủy triều mặt trăng để trở thành yếu tố lớn nhất ảnh hưởng đến sự thay đổi dài hạn trong chiều dài ngày.
Tiến sĩ Santiago Belda của Đại học Alicante ở Tây Ban Nha đánh giá nghiên cứu này là một bước tiến lớn, cảnh báo rằng hiện tượng tan băng tại Greenland và Nam Cực có thể ảnh hưởng trực tiếp đến độ dài của một ngày. Sự biến đổi này không chỉ tác động đến cách đo thời gian, mà còn ảnh hưởng đến GPS và các công nghệ khác điều khiển cuộc sống hiện đại.
Ngọc Huyền (dịch)
Theo The Guardian